Tony Buzan twierdzi, że: „Chcąc lepiej wykorzystać swój mózg musisz go lepiej poznać. Najpierw dowiedz się jak jest zbudowany, a następnie, jak pracuje. Jak działa pamięć? W jaki sposób się koncentrujemy? W jaki sposób przebiega proces twórczego myślenia? Musisz więc dosłownie zacząć badać i zgłębiać samego siebie.”
Cztery mózgi w jednym
Nie wiem czy wiesz, ale posiadasz cztery odrębne mózgi w jednym – na trzech różnych poziomach od szczytu do pnia mózgu oraz czwarty, który kryje się za nimi. Drugą, już bardziej znaną rzeczą jest fakt, że twój mózg ma dwie półkule. Każda z nich steruje innymi funkcjami i w inny sposób przetwarza informacje. Lewa półkula odpowiada za mowę, logiczne myślenie, liczenie, zdolności matematyczne, szeregowanie. Prawa półkula odpowiada za rytm, muzykę, rymy, obrazy, wyobraźnię. Obie półkule łączy ciało modzelowate, które przenosi informacje natychmiast jak post wrzucony w social media. Mózg pracuje na co najmniej czterech długościach fal – jakbyś posiadał cztery różne kanały radiowe. Najbardziej rozwinięta część mózgu ma sześć wyraźnych warstw. Poza tym posiadasz aktywną, świadomą część mózgu i część działającą podświadomie. I ku zaskoczeniu, duża część zdobywanej przez nas wiedzy jest przyswajana podświadomie. I by zakończyć ten wywód dotyczący mózgu w uproszczeniu można powiedzieć, że:
- Dolna część naszego mózgu, czyli pień, steruje odruchami. Takimi jak: oddychanie, mruganie czy bicie serca.
- Centralna część naszego mózgu kontroluje nasze emocje i uczucia. Nosi nazwę układu limbicznego, z łaciny limbus – kołnierz, bo otacza pień mózgu jak kołnierz.
- Górna część mózgu jest odpowiedzialna za myślenie, mówienie, rozumowanie i tworzenie. Jej łacińska nazwa to corex – kora.
- Z tyłu natomiast znajduje się móżdżek, w którym mieści się „pamięć kinestetyczna”. To dzięki niej zdobywasz wiedzę i umiejętności poprzez działanie. Przykładem może być jazda na nartach, samochodem, pływanie. Mimo, że zaprzestaniesz pływania na kilka lat, to w momencie wejścia do wody bez problemu popłyniesz. Tych czynności się nie zapomina. Zawsze można do nich wrócić. Stąd, jeśli się czegoś uczysz dobrze dodać ruch do nauki.
Pień mózgu nosi czasem nazwę „mózgu gadziego”, ponieważ został przez nas odziedziczony po gadach. Kontroluje on bicie serca i wiele odruchów pierwotnych. Ma on wdrukowany program: walcz, ucieknij albo zamroź się na widok niebezpieczeństwa.
Powyżej pnia mózgu znajduje się układ limbiczny, zwany także „mózgiem ssaków pierwotnych”. To dzięki niemu nowo narodzone dziecko po przystawieniu do piersi matki od razu zaczyna ją ssać. Ta część mózgu jest bardzo ważna do procesu nauki, ponieważ umieszczony w niej ośrodek emocji i odczuć seksualnych jest ściśle powiązany z zapamiętywaniem informacji. Dlaczego? Ponieważ łatwiej zapamiętujemy informacje, gdy jesteśmy w nie zaangażowani emocjonalnie.
Na szczycie układu limbicznego znajdują się dwie półkule mózgowe i kora mózgowa pokrywająca wszystko jak pomarszczony pies rasy Shar-Pei. Kora mózgowa ma sześć warstw i każda z nich pełni inną funkcję. To właśnie dzięki niej człowiek jest gatunkiem wyjątkowym.
Funkcje poszczególnych płatów
Płaty czołowe odpowiedzialne są za myślenie, rozumienie, planowanie, ocenę sytuacji oraz emocji, konsekwencji podejmowanych decyzji, procesy pamięciowe i uwagi.
Strefa ruchowa kory mózgowej odpowiedzialna jest za wykonywanie dowolnych ruchów ciała.
Płat skroniowy umożliwia nam wypowiadanie słów jak i ich zrozumienie. Odpowiada również za modulowanie tonu głosu i dostosowanie odpowiedniej szybkości mówienia.
Płat ciemieniowy odpowiada za odczuwanie wrażeń zmysłowych, uczestniczy w procesach poznawczych i odpowiada za nasze zdolności przestrzenne.
Płat potyliczny to twój ośrodek wzroku. Odbiera i interpretuje zapamiętane bodźce wizualne.
Móżdżek odpowiada za prawidłową postawę ciała, zachowanie równowagi. Kontroluje ruch gałek ocznych. Bierze udział w uczeniu się nowych ruchów i zaplanowanych przez nas ruchów dowolnych (nauka gry na gitarze czy jazda na rowerze).
No i na końcu Odźwierni: ciało migdałowate, hipokamp i jądro ogniste. To oni przekazują ważne informacje do różnych części mózgu.
Sześć głównych szlaków wiodących do mózgu
Pamiętaj o tym, że to czego się uczymy, a nasz mózg pomaga nam w zapamiętaniu tych informacji, wiedzie przez sześć szlaków. Uczymy się przez: patrzenie, słuchanie, smakowanie, dotykanie, wąchanie i poprzez wykonywanie czynności. W ten oto sposób mając w domu małego ucznia zobacz, jakimi zmysłami najchętniej posługuje się on w czasie nauki. Każdy ma wszystkie, jednak posiadamy jeden preferowany.
Pamiętaj o tym, że to czego się uczymy, a nasz mózg pomaga nam w zapamiętaniu tych informacji, wiedzie przez sześć szlaków. Uczymy się przez: patrzenie, słuchanie, smakowanie, dotykanie, wąchanie i poprzez wykonywanie czynności. W ten oto sposób mając w domu małego ucznia zobacz, jakimi zmysłami najchętniej posługuje się on w czasie nauki. Każdy ma wszystkie, jednak posiadamy jeden preferowany.
Pamiętaj o tym, że to czego się uczymy, a nasz mózg pomaga nam w zapamiętaniu tych informacji, wiedzie przez sześć szlaków. Uczymy się przez: patrzenie, słuchanie, smakowanie, dotykanie, wąchanie i poprzez wykonywanie czynności. W ten oto sposób mając w domu małego ucznia zobacz, jakimi zmysłami najchętniej posługuje się on w czasie nauki. Każdy ma wszystkie, jednak posiadamy jeden preferowany.
Najchętniej nasze dzieci, my także, uczą się wybierając jeden z trzech stylów:
- Kinestetyczno–dotykowy. Dzieci lubią pracować w grupie, wykonując jakieś projekty, zadania. Eksperymentują, doświadczają, poruszają się. Stąd, gdy twoja pociecha wierci się, potrzebuje wstać, chodzić, głośno powtarzać i gestykulować, to pozwól jej na to. Ono uczy się poprzez ruch.
- Wzrokowy. Dziecko potrzebuje obrazów, skojarzeń wizualnych. Jak czegoś nie widzi, to nie zapamiętuje. To dla niego są różnego rodzaje plansz i obrazów. Niekoniecznie chodzi tu o słowo drukowane. Niewielu wzrokowców uczy się poprzez czytanie. Dla nich stworzone są mapy myśli, notatki graficzne, obrazowe skojarzenia, komiksy. Podczas zdalnego nauczania największym dla nich problemem był brak skoncentrowania się na nauczycielu, który nie pokazywał się w kamerce.
- Słuchowy. Uczniowie preferujący ten styl nauki wolą naukę poprzez dźwięk, muzykę i mowę. W czasie nauki wodzą oczyma za nauczycielem, potrzebują skupienia na nim. Rozpraszają go inne dźwięki. Taki uczeń w szkole, to marzenie nauczyciela – siedzi, słucha i wie. Natomiast w klasie żywiołowej może mieć problem z zapamiętywaniem. To dla niego idealne jest nagrywanie fragmentów tekstów i słuchanie ich, chociażby w czasie jazdy na rowerze.
Czy blog Ci się podoba, a treści są dla Ciebie wartościowe? Możesz dobrowolnie wesprzeć moją działalność!
Nakarm mózg
Wielokrotnie powtarzane: Jesteś tym, co jesz braci Morgan, oddaje sens naszemu istnieniu. Mózg potrzebuje energii, by móc działać. Oczywiście otrzymuje go z pożywienia, które mu dostarczasz. U osoby dorosłej mózg zużywa około dwudziestu procent energii wytwarzanej przez organizm. Mózg czerpie energię z glukozy, której bogatym źródłem są świeże owoce i warzywa. Potrzebuje on także stałe dostawy innych składników odżywczych, w tym sodu i potasu. W skrócie można powiedzieć, że sód i potas dostarczają pompom, przekazującym sygnały przez mózg, energii. Brak ich w pożywieniu spowodować może anoreksję, senność, zamroczenie i wymioty. Potas podobnie jak i glukoza znajduje się w owocach i warzywach. Największym ich źródłem są banany, pomarańcze, morele, awokado, melon, nektaryny, brzoskwinie, pomidory, ziemniaki, dynia i karczoch. Zadbaj w diecie o oleje roślinne, ponieważ są źródłem kwasu linolowego, którego mózg potrzebuje do naprawy osłonek mielinowych otaczających „szlaki informacji”. Dobrze naoliwione płynnie i sprawnie przekazują sygnały. Stąd przygotuj dziecku sałatkę z warzyw i dodaj łyżeczkę dobrej jakości oliwy. Jedna łyżeczka na dzień wystarczy. Nasze dzieci lubią słodkie napoje, które przynoszą więcej szkody niż pożytku. Pamiętaj, że zawarty w nich cukier na chwilę daje energetycznego „kopa”, by po chwili wywołać znużenie i chęć położenia się. Kawa i herbata natomiast odwadniają organizm. Stąd, by przywrócić równowagę w organizmie podawaj dziecku wodę do picia z cytryną, pomarańczą, listkiem mięty, jeśli nie lubi czystej. Często na warsztaty z rodzicami dotyczących uczenia dzieci, jak maja się uczyć, proszę by przynieśli jakieś przekąski. Nie zaskoczę cię, jeśli powiem, że były to ciasteczka, cukierki i czekolady. Nieliczni przynieśli owoce i orzechy. Nasze dzieci podczas nauki potrzebują przekąsek. Zadbaj od dzisiaj, by były przydatne dla pracy ich mózgu.
Jeżeli jesteście zainteresowani warsztatami efektywnego uczenia się dziecka, zapraszam do kontaktu ze mną.
Wszystkie potrzebne informacje znajdziecie na stronie https://annawojtczak.pl/warsztaty-jak-sie-uczyc/
Zapraszam do obejrzenia krótkiego filmu podsumowującego temat i zachęcam do subskrypcji mojego kanału na Youtube.
Przeczytałeś już:
